خواندن یک محتوای متنی و انتقال پیام مشخصی با صدای دلنشین و گویش مناسب به مخاطبان را گویندگی می‌گویند. برای رسیدن به صدایی دلنشین، گویش مناسب و گویندگی حرفه‌ای، باید با نکات کلیدی و مهم در این راه قدم بگذارید. ارائه صدای با کیفیت، جذاب و گوش‌نواز در گویندگی نتیجه مدت‌ها تلاش و تمرین صوتی پشت میکروفون است. نکات مهمی در گویندگی تاثیر دارند که رعایت این نکات نتیجه‌ای ایده‌آل را از اثر شما به وجود می‌آورد. بنابراین شما به عنوان یک گوینده برای رسیدن به موقعیت ایده‌آل باید اصول و قوانین این حرفه را رعایت کنید. برای آشنایی با تمرینات صوتی پشت میکروفون که شما را به گوینده حرفه‌ای تبدیل می‌کند، در ادامه با ما همراه باشید.
تربیت صدا
گویندگی یکی از همان موقعیت‌های خاصی است که در طول زندگی بارها و بارها با آن روبه‌رو می‌شویم و برای رسیدن به نقطه مورد نظر تبدیل شدن به یک نریتور باید با دست پر وارد این حوزه شوید. تربیت صدا یکی از مهم‌ترین اصول برای ورود به حوزه گویندگی است که مجموعه‌ای از تمرینات حنجره و تنفس را تشکیل می‌دهد. برای تربیت صدا باید فعالیت‌های مهمی را انجام دهید که این فعالیت‌ها عبارتند از:
- پیدا کردن صدا
- رسیدن به سرعت مناسب
- گرم کردن صدا
- کنترل بر روی نحوه تنفس
- آمادگی برای اجرای لحظه‌های اوج
- انجام تمرینات گام صوتی
- داشتن رژیم غذایی مناسب
تمرینات دیافراگم (اصول نفس‌گیری حرفه‌ای)
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین تمرینات برای تربیت صدا، اصول نفس‌گیری حرفه‌ای و تمرینات دیافراگم است. دیافراگم ماهیچه‌ای است که زیر ریه‌ها قرار دارد. در صورتی که تقویت دیافراگم و تمرینات نفس‌گیری به درستی انجام نشود، گوینده دچار مشکلاتی مانند لرزش صدا، کم آوردن نفس و مکث‌های پی در پی می‌شود. برای آشنایی با تمرینات کنترل دیافراگم و اصول نفس‌گیری حرفه‌ای، به این بخش به خوبی توجه کنید.
تنفس شکمی در موقعیت‌های مختلف
برای انجام این تمرین باید در ابتدا در موقعیت مشخص شده‌ای مانند نشسته، ایستاده و یا درازکش قرار بگیرید. سپس از طریق بینی به آرامی نفس بگیرید و باید متوجه شوید که شکم به سمت بالا حرکت می‌کند. پس از نفس‌گیری، آن را به صورت آرام از دهان خارج کنید و در این موقعیت هم باید متوجه شوید که پس از خروج هوا از ریه‌ها، شکم به سمت پایین می‌رود. با انجام ۱۰ الی ۱۵ بار این تمرین در موقعیت‌های مختلف، کم کم این نوع تنفس به عادتی همیشگی تبدیل می‌شود.
خروج کنترل شده هوا
یکی دیگر از تمریناتی که به نحوه صحیح نفس‌گیری شما کمک می‌کند، خروج کنترل شده هوا است. برای انجام این تمرین باید همانند تمرین قبلی یک دم عمیق را تجربه کنید و سپس برای خروج هوا لب‌ها را تا حد زیادی جمع نمایید. در این شرایط، هنگام خروج هوا صدایی مانند آوای هیس به وجود می‌آید و در این نوع تمرین باید تلاش کنید تا فشار خروج هوا به صورت یکنواخت و پایدار باشد. این تمرین بر روی زمان خروج نفس بسیار تاثیر دارد. در واقع این کار با تقویت عضلات دیافراگم، امکان کنترل خروج هوا را برای شما به وجود می‌آورد.
تنفس شمارشی
از دیگر تمریناتی که در اصول نفس‌گیری حرفه‌ای در گویندگی بسیار حائز اهمیت است، می‌توان به تنفس شمارشی اشاره کرد. برای انجام این تمرین باید در ابتدا به مدت ۴ ثانیه از بینی نفس بگیرید و شکم را پر از هوا کنید. برای مدت بسیار کوتاهی نفس را حبس کنید و در زمان ۴ الی ۸ ثانیه آن را از دهان خارج نمایید. این تمرین هم مانند تمرینات قبلی بر روی زمان دم و بازدم تمرکز دارد که در گویندگی و هنگام خواندن جملات بلند به شما کمک می‌کند.
تقویت حنجره
برای رسیدن به گویندگی باید تمام جزئیات صدا را به خوبی تقویت کنید تا در موقعیت‌های پرفراز و نشیب گویندگی، بهترین عملکرد را به نمایش بگذارید. با انجام تمرینات مربوط به تقویت حنجره و تقویت عضلات زیر فک می‌توانید قدم بزرگی را برای رسیدن به گویندگی بردارید. این تمرینات به شرح زیر هستند.
رساندن چانه به قسمت بالایی قفسه سینه
برای انجام این تمرین باید سر را به صورت کامل پایین ببرید تا چانه به خوبی به قسمتی از سینه بچسبد که در این شرایط وزن سر به صورت کامل روی چانه قرار دارد. سپس با تمام قدرت دهان را باز و بسته کنید و پس از چند بار تکرار این حرکت، برای مدت کوتاهی دهان را باز نگه دارید تا استراحت کند. تکرار کردن این تمرین به تقویت ماهیچه‌های شقیقه، چانه و گلو کمک می‌کند.
رها کردن فک پایین
از دیگر تمرینات موثر برای تقویت حنجره می‌توان به آزاد کردن فک پایین اشاره کرد. برای انجام این تمرین باید در ابتدا فک پایین را شل و آزاد کنید و سپس از راه دهان نفس بکشید. نفس کشیدن از این طریق باید به صورت سریع و کوتاه باشد و به مرور زمان سرعت نفس کشیدن را افزایش دهید. علاوه بر این، نفس کشیدن در این موقعیت حتماً باید به صورت دیافراگمی باشد تا به نتیجه دلخواه برسید. هنگام اجرای این تمرین‌ها ممکن است در ابتدا با مشکل روبه‌رو شوید؛ اما بدون شک پس از مدت کوتاهی تمرین، به نتیجه دلخواه می‌رسید.
باز و بسته کردن دهان به همراه دست
ساز و کار این تمرین به تقویت عضلات شقیقه، گلو و چانه کمک می‌کند. برای انجام این کار باید در ابتدا دست‌هایتان را زیر چانه قرار دهید تا مقاومتی در برابر باز شدن دهان وجود داشته باشد و سپس دهان را به صورت آرام و ریلکس باز و بسته کنید تا عضلات این بخش‌ها به خوبی تقویت شوند.
افزایش حجم صدا
از دیگر تمرینات و فعالیت‌هایی که برای تربیت صدا باید انجام دهید، می‌توان به تمرین افزایش حجم صدا اشاره کرد. برای افزایش حجم صدا باید در ابتدا کلیه عضلات را رها کنید و در حالت ریلکسی قرار بگیرید. برای انجام این تمرین به ادای کلماتی که حروف پایانی آن‌ها نگ است، نیاز دارید. از نمونه‌های این کلمات می‌توان به کلمات رنگ، هنگ، دنگ و… اشاره کرد. هنگام ادای این کلمات باید آن‌ها را به صورت تودماغی تلفظ کنید و تا حد ممکن دهان را از طریق زبان مسدود نمایید تا تلفظ این کلمات شدیدتر باشد. پس از چند بار انجام این تمرین، باید با باز و بسته کردن دهان و رها کردن عضلات آن، به دهان استراحت دهید.
نتیجه‌گیری
گویندگی هنر و موقعیتی است که با تمرینات مختلف در بخش‌های متفاوت به دست می‌آید. انجام مستمر این تمرینات بر روی روند موفقیت شما تاثیر دارد و حتی افرادی که به عنوان گویندگان حرفه‌ای شناخته می‌شوند، همچنان این تمرینات را در برنامه روزمره خود قرار می‌دهند. در بحث گویندگی پس از یادگیری اصول صحیح نفس‌گیری، تقویت دیافراگم، حنجره و تمرینات این چنینی، نوبت به نحوه خواندن صحیح متن می‌رسد. برای رسیدن به نقطه ایده‌آل خود در حوزه گویندگی با ما همراه باشید.
با ثبت نظر خود درباره چند تمرین صوتی پشت میکروفون برای گویندگی به راهنمایی دیگران بالا بردن کیفیت مطالب کمک کنید.